Het vertellen van broodje aap-verhalen is geen modern verschijnsel. Sommige verhalen worden al eeuwenlang op dezelfde manier verteld. Een van de oudste verhalen die nog steeds in omloop is, heeft betrekking op de uitdrukking “het ei van Columbus”.
Toen Christopher Columbus in 1493 was teruggekeerd van zijn historische reis naar de Nieuwe Wereld, werd hem een feestmaal aangeboden. Een van de gasten probeerde de prestatie van Columbus te bagatelliseren door te vertellen dat het eigenlijk alleen maar een kwestie was van “de eerste te zijn geweest”.
Columbus nodigde de man daarop uit om een ei rechtop op tafel te zetten. De man probeerde vergeefs om het ei rechtop te zetten. Ook anderen deden een poging, maar bij iedereen viel het ei om.
Daarop pakte Columbus het ei en zette het met een ferme klap op tafel neer, zodat de schaal aan de onderkant werd ingedeukt en het ei bleef staan.
“Ja, kunst. Dat kan iedereen”, riep de gast uit.
“Precies”, zei Columbus. “Het is alleen een kwestie van als eerste op het idee komen.”
Waar of niet waar?
Het grappige van bovenstaand verhaal is ook nog dat het niet eens waar is, terwijl al meer dan 500 jaar gedacht wordt dat dat wel het geval is.
Het ei van Columbus is eigenlijk het ei van Brunelleschi. De Italiaanse bouwmeester Brunelleschi was verontwoordelijk voor de bouw van de dom van Florence. Toen afgunstige collega’s zeiden dat ze ook wel zo’n gebouw hadden kunnen maken als ze maar de kans hadden gekregen, kwam Brunelleschi met het ei op de proppen. Het verhaal werd al decennia voor Columbus’ historische ontdekkingsreis opgetekend.
Terzijde: Er is hier sprake van een typisch voorbeeld van de Wet van Stigler. De Wet van Stigler luidt dat geen enkele ontdekking genoemd is naar haar oorspronkelijke ontdekker. De Wet van Stigler bewijst zichzelf: De Wet van Stigler werd eigenlijk bedacht door wetenschaps-socioloog Robert K. Merton.
