In een Italiaans kasteel herinneren een tand en een stuk van zijn hart aan Pietro Angelarie, die in de 13e eeuw negen maanden lang paus was. Pietro was de eerste paus die zijn ambt neerlegde.
De paus was in de middeleeuwen iemand met veel politieke invloed. De verkiezing voor een nieuwe paus duurde daardoor soms jaren. In 1292 was er al drie jaar geen paus. Het probleem was dat de kardinalen verdeeld waren in twee politieke kampen die even groot waren.
Geen enkele kandidaat-paus kon daardoor rekenen op een meerderheid. Uiteindelijk werd besloten tot een compromis: Pietro Angelari werd benoemd tot paus. Deze wereldvreemde priester leefde als kluizenaar in een grot. Die hoorde zeker niet tot een van de twee politieke kampen en leek een goed compromis.
Kluizenaar
Pietro Angelari was geen voor de hand liggende kandidaat om paus te worden. In de tien jaar voor zijn benoeming als paus, leefde de priester als kluizenaar in de bergen in Italie, waar hij in een grot woonde. Ver weg van de bewoonde wereld.
Om deze kluizenaar te laten weten dat hij paus was geworden, bleek geen eenvoudige opgave. De priester was zo wereldvreemd geworden, dat hij al jaren alle contacten met andere mensen meed. Niemand wist uberhaupt nog waar de kluizenaar precies was. Boodschappers werden uitgestuurd en liepen vervolgens weken rond in de bergen of verdwaalden in het struikgewas op de bergflanken.
Pas nadat een jonge geitenhouder de plek waar de kluizenaar leefde had aangewezen, werd vanuit het Vaticaan een stoet met pauselijke pracht en praal de bergen ingestuurd. Wat er vervolgens gebeurde, lijkt op een scene uit een Monty Python-film. De verwilderde priester loerde vanuit een vuile tent naar de stoet en vluchtte vervolgens weg, terwijl hij achterna gezeten werd door de pauselijke colonne.
Geknipt en geschoren
Na een korte schermutseling werd de groezelige kluizenaar overmeesterd en naar Rome gevoerd om zijn ambt als paus te aanvaarden. Schoongepoetst, geknipt en geschoren werd de nieuwe paus op 24 augustus 1294 gewijd tot paus. De kardinalen hadden speciaal voor hun paus zijn grot laten namaken, zodat hij zich thuisvoelde in zijn nieuwe omgeving. De priester koos als pausnaam Celestinus V.
Celestinus V was de ideale stroman voor allebei de politieke kampen die achter zijn rug om nog steeds verwikkeld waren in een strijd om de macht. Celestinus gaf alles aan iedereen toe, zolang men hem maar rustig liet bidden. De chaos nam toe omdat Celestinus bijna dagelijks dingen besliste die in tegenspraak waren met zaken die hij de dagen voordien had afgevaardigd.
Geld voor de armen
De kardinalen zagen snel in dat de nieuwe paus behoorlijk wat nadelen had. Celestinus begon de rijkdommen van de kerk uit te delen aan de armen. De kardinalen waren bang dat dit zou leiden tot het faillisement van de kerk, en zochten naar een oplossing.
Op een nacht lag Celestinus te slapen in zijn nep-grot toen hij een goddelijke stem hoorde die hem toefluisterde dat zijn taak volbracht was en hij opnieuw naar de bergen mocht gaan. De paus was totaal ontredderd.
Net toen een kardinaal zich begon af te vragen of het gat, dat hij in de zoldering van de nep-grot had laten hakken, groot genoeg was geweest, kwam Celestinus hem vertellen wat god hem had ingefluisterd.
Zijn taak zat erop en hij koos voor abdicatie. Tot verbazing van Celstinus bleken de kardinalen het helemaal niet erg te vinden dat hun paus het voor gezien hield. En dus luisterden de verzamelde kardinalen een paar dagen later opgelucht naar de officiele abdicatie van Celestinus V.
Arrestatie
Celestinus mag dan misschien wereldvreemd geweest zijn: helemaal gek was hij niet. De ex-paus vermoedde terecht dat er een grote kans was dat hij gearresteerd zou worden en vluchtte de natuur in.
Gewapende soldaten werden erop uit gestuurd om Celestinus te vangen. Maar de oude kluizenaar kende het berggebied waar hij zich verborgen hield op zijn duimpje, en wist maanden uit de handen van zijn jagers te blijven. Maar na vijf maanden werd hij toch gegrepen, toen hij in een boot naar Griekenland probeerde te ontsnappen en zijn bootje door de wind teruggeblazen werd op het strand. Daar stonden soldaten hem op te wachten om hem mee te nemen naar Rome.
In Rome werd de ex-paus in een kleine, vochtige kerker gegooid. De voormalige paus werd er eenvoudigweg opgesloten en zeer slecht behandeld door zijn bewakers. Daar overleed hij een paar maanden later.
Geen enkele paus heeft het daarna aangedurfd om zichzelf paus Celestinus VI te noemen… Geen enkele andere paus heeft het nadien aangedurfd om voor zijn dood terug te treden als paus, tot Paus Benedictus XVI.
Waar of niet waar?
Werkelijk waar, al is het verhaal over de nagemaakte grot misschien overdreven.
